نگاهی به بخشی از بازارهای مالی ایران و جهان در سال گذشته
چکیده
سال گذشته از جمله سال‌هایی بود که اقتصاد دنیا را به دو دوره تقسیم کرد؛ پیش از کرونا و بعد از کرونا. بخش‌های متفاوت بازارهای مالی در سال ۲۰۲۰ با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه شدند.
در تولید ناخالص داخلی جهانی، به‌عنوان یکی از معیارهای کلیدی در دنیا، آمریکا با بیشترین میزان در صدر کشورهای دیگر قرار داشت. انتظار می‌رود بر اساس پیش‌بینی‌ها، چین با میزان تولید ناخالص داخلی بیشتر در سال‌های آینده از کشور آمریکا پیشی بگیرد.
شاخص دلار آمریکا شاخصی از شش واحد پولی بین‌المللی نسبت به دلار آمریکا می‌باشد و ارزش دلار آمریکا را در مقایسه با آن‌ها بیان می‌کند. در سال گذشته در بین این ارزها، یورو با ۵۷٫۶ درصد بیشترین وزن را در شاخص دلار آمریکا به خود اختصاص داد. با اعلام پذیرش ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین توسط شرکت‌های تسلا و مستر کارت ارزش ارزهای دیجیتال به طور جالبی افزایش پیدا کرد.
مقدمه
مطلع بودن از وضعیت بازارهای مالی ایران و جهان نه‌تنها مفید بلکه امروزه یک امر ضروری به‌حساب می‌آید. به‌غیراز افراد عادی، کسانی که در این بازارها فعال هستند نیاز به اطلاعات مفید برای تصمیم‌گیری دارند. آن‌ها سعی بر جمع‌آوری اطلاعات و سپس تجزیه‌وتحلیل داده‌ها دارند تا یک تصمیم درست، بهینه و به‌موقع بگیرند.
برای رسیدن به این نتیجه ابتدا نیاز به یک بررسی اجمالی و در ادامۀ آن نیاز به یک نگاه دقیق‌تر داریم. ازآنجایی‌که بازارهای مالی شامل کلاس‌های مالی و بخش‌های متفاوتی هستند، ما در اینجا تنها به بررسی مفهوم تولید ناخالص داخلی جهانی و چند مورد از بخش‌های بازارهای مالی می‌پردازیم. کامودیتی‌ها، مس، فولاد، میل‌گرد، نفت برنت، اوره، زغال‌سنگ و بسیاری دیگر از بخش‌های بازارهای مالی دنیا هستند
تولید ناخالص داخلی دنیا
تولید ناخالص داخلی یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی وضعیت کلی اقتصادی یک کشور به‌حساب می‌آید. پس بااین‌وجود هرچه تولید ناخالص داخلی یک کشور بالاتر باشد، به‌طورکلی می‌توانیم بگوییم آن کشور از وضعیت خوبی بهره‌مند است. در ادامۀ این مفهوم، مفهوم تولید ناخالص داخلی جهانی نیز وجود دارد.
این یک متغیر کلیدی اقتصادی است که تمام اقتصادهای منفرد جهان را درهم‌آمیخته است. مسلماً تولید ناخالص داخلی در کشورهای صنعتی سهم بیشتری دارد. در مقام مقایسه، کشور ایالات متحد آمریکا با بالاترین میزان GDP در صدر کشورها و به دنبال آن کشورهای چین و ژاپن در مرتبه دوم و سوم قرار دارند.
سال گذشته تمام دنیا با مسئله‌ای روبه‌رو شد که تا به اکنون نیز ما را درگیر خود کرده است. رکود بی‌سابقه در سال گذشته یکی از تبعات این ویروس به‌حساب می‌آید به‌طوری‌که اقتصاد جهان را به دورۀ قبل از کرونا و بعد از کرونا تقسیم می‌کنند. ویروس کرونا باعث یک سقوط عجیب در مقدار تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۲۰۲۰ شد؛ کاهش به رقم منفی ۴٫۳۶ درصد. این امید وجود دارد که در سال ۲۰۲۱ با توزیع واکسن کوید -۱۹ و کنترل وضعیت این رقم به ۵٫۱۵ درصد برسد. طبق پیش‌بینی سایت statista سال ۲۰۲۰ در بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ تنها سالی است که تولید ناخالص داخلی دنیا در آن یک رقم منفی است. پیش‌بینی می‌شود دنیا این متغیر اقتصادی از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ شاهد یک رشد نزولی با شیب ملایم باشد و در سال ۲۰۲۵ به رقم ۳٫۵۲ کاهش پیدا کند.
همان‌طور که گفته شد، سه کشور برتر در جدول تولید ناخالص داخلی جهانی به ترتیب آمریکا، چین و ژاپن هستند. رکودی که کشورهای دنیا با آن روبه‌رو شدند از سال ۲۰۰۸ نیز سهمگین‌تر بود. ترکیه با میزان ۶۴۹ تریلیون دلار در بین ۲۰ کشور با بیشترین میزان GDP، در رتبه آخر و ایالات متحده با ۲۰۸۰۷ تریلیون دلار در جایگاه اول قرار گرفت.
چین نیز به‌عنوان یک پیشرو در خروج از بحران اقتصادی عمل کرد. این انتظار وجود دارد که تا سال ۲۰۳۰ چین از ایالات متحده نیز پیشی بگیرد. طبق پیش‌بینی‌ها، این احتمال وجود دارد که چین با میزان ۳۱۷۳۱ تریلیون دلار در جایگاه اول و کره جنوبی با میزان ۲۱۱۲ تریلیون دلار در جایگاه بیستم در بین ۱۵ کشور دنیا با بیشترین میزان تولید ناخالص داخلی قرار گیرد.
شاخص دلار آمریکا
شاخص دلار آمریکا شاخصی از شش واحد پولی بین‌المللی نسبت به دلار آمریکا می‌باشد و ارزش دلار آمریکا را در مقایسه با آن‌ها بیان می‌کند. یک میانگین وزنی – هندسی از مقایسه دلار آمریکا با ارزهای یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس، دلار کانادا، فرانک سوییس و کرون سوئد است.
در بین این ارزها، یورو با ۵۷٫۶ درصد بیشترین وزن را در شاخص دلار آمریکا به خود اختصاص داده است و کمترین آن ۳٫۶ درصد که متعلق به فرانک سوییس است. امروزه ارز اصلی در سیستم مالی جهان، دلار آمریکا است و بیشترین حجم شناوری را نیز دارد.
ارز دیجیتال
در سال ۲۰۰۹ شبکۀ بیت‌کوین ایجاد و عمومی شد. در سال ۲۰۱۰ اولین تراکنش بیت‌کوینی انجام گرفت که در آن زمان ده‌هزار بیت‌کوین معادل ۲۵ دلار آمریکا بود. طبق اطلاعاتی که از قیمت بیت‌کوین در سال‌های متوالی به دست آمد، قیمت بیت‌کوین شاهد یک رشد تقریباً صعودی بوده است. در اوایل سال ۲۰۲۰ قیمت بیت‌کوین ۷۱۵۲ دلار بود و بعدتر به قیمت ۴۹۱۴ نزول پیدا کرد اما در ماه‌های بعدتر دوباره شاهد یک‌روند صعودی در قیمت بود.
دلیل افزایش قیمت بیت‌کوین چه بود؟ چه عاملی باعث افزایش بهای این ارز دیجیتال شد؟ زمانی که شرکت‌ها و مؤسسه‌هایی مانند تسلا، مستر کارت و بانک نیویورک ملون اعلام به پذیرش بیت‌کوین کردند، ارزهای دیجیتال شاهد یک افزایش قیمت زیادی شدند.
پنج ارز دیجیتال برتر در سال ۲۰۲۰ از لحاظ ارزش بازار به ترتیب موارد زیر هستند:
- Bitcoin
- Ethereum
- Binance Coin
- Tether
- Cardano
در سال ۲۰۲۰، بیت‌کوین با ارزش ۹۴۱ میلیارد دلار در بین ۵ ارز دیجیتال بالاترین ارزش را داشت و پایین‌ترین قیمت آن در سال ۲۰۲۰ معادل رقم ۴۱۹۴ دلار و بالاترین قیمت آن مقدار ۵۷۱۲۸ بود. Cardano در سال گذشته ارزش ۳۲ میلیارد دلار را داشت و پایین‌ترین قیمتی که در سال ۲۰۲۰ به آن رسید معادل ۰٫۰۳ دلار و بیشترین قیمت، ۱۱۱۳ دلار بود.
منابع
- تیموری، فریده. عزیز محمدی، فریماه. توکلی، مهبد. مقدم، مهسا. سالنامه آماری بازارهای مالی. شرکت پردازش اطلاعات مالی مبنا، ۲۰۲۱-۲۰۲۰
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.