معرفی کتاب صد سال دیگر
چکیده
مجموعه عواملی به پالاسیوس در شکل‌گیری ایدۀ کتاب «صد سال دیگر» کمک کرد. در نوشتن کتاب صد سال دیگر ایگناسیو پالاسیوس از نظریه و پیش‌بینی‌های علمی ده اقتصاددان و دانشمند علوم سیاسی بهره گرفته است.
اقتصاددانانی همچون دارون عجم اوغلو، آنگس دیتن، آویناش دیکسیت، ادوارد گلیزر، آندره ماس کولی و بسیاری دیگر. فقر در آینده، چالش‌های تأمین انرژی، تأثیر بد ناکارآمدی یک نظام سیاسی بر روی اقتصاد، بازار تخصیص، معاملاتی که شاید زمانی در آینده ممنوع شوند، آینده بازارهای مالی و در نهایت پدیدة گرم‌شدن زمین از جمله مباحثی است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
خواندن این کتاب برای یک دانشجو، صاحب کسب‌وکار و یا یک فرد بازنشسته و بسیاری دیگر مفید است.
مقدمه
دنیا و کشورهای مختلف در زمانی قرار دارند که به طور دائم در حال دست‌وپنجه نرم کردن با چالش‌های متفاوت هستند و نمی‌دانیم که آینده آبستن چه وقایعی است؛ با این حال دانشمندان متفاوتی عمر خود را بر روی اندیشیدن به عملکرد جهان در حیطه‌های مختلف دادند.
نظریه‌های دانشمندان متفاوت و شیوة نگرش آن‌ها دربارۀ زمینه‌های مختلف اقتصاد مانند رشد اقتصادی و امور مالی، اقتصاد سلامت، بخش عمومی، پیامد کهن‌سال شدن جمعیت و افزایش جمعیت سالخورده و بسیاری زمینه‌های دیگر در حال تکامل و رشد است، هرچند هنوز کامل نیست.
این نگرش‌ها در نشریات آکادمیک منتشر می‌شوند و به‌ندرت با عموم مردم به اشتراک گذاشته می‌شوند. اتفاقاتی که در صد سال دیگر و یا آینده اتفاق خواهد افتاد، ریشه در حال ما دارد. نگاهی به ایران خود می‌اندازیم، در سال ۱۲۶۳ مجلس وکلای تجاری توسط محمدحسین امین‌الضرب تأسیس شد.
همچنین پیشنهاد تأسیس بانک و صنعت برق توسط ایشان ارائه شد. بی‌شک زمانی که او در حال انتقال فن‌آوری به داخل کشور بود از یک افق دید بلندمدتی برخوردار بود. ما نیز باید این نگاه به دوردست‌ها را داشته باشیم و به آن ساختار نظام‌مندتری بدهیم.
ایجاد رشد اقتصادی تنها از طریق انتقال فن‌آوری از اقتصادهای توسعه‌یافته با محدودیت‌هایی همراه خواهد بود، رشد اقتصادی پایدار نیازمند اصلاحات نهادی و به دنبال آن تقویت بخش خصوصی و کارآفرینی است.
ایده‌ای دربارۀ صد سال دیگر
“هر ایده در یک شبکه با ایدة دیگری ارتباط دارد.” این جمله بیانگر بخشی از اصول حافظة تداعی‌گر است و در کتاب تحقیق دربارۀ فهم انسانی نوشتۀ دیوید هیوم، فیلسوف اسکاتلندی، بیان شده است. هیوم این مفهوم را در سه اصل خلاصه کرده است: همانندی، مجاورت زمانی و مکانی و علیت.
ایدة اینکه در صد سال آینده چه اتفاقی می‌افتد برای ایگناسیو پالاسیوس با سه دلیل به همراه اصول هیوم شکل گرفت. پالاسیوس در بخش مقدمه این‌گونه بیان می‌کند که پیش از تولد فرزندانش نگاهی صرفاً علمی به آینده و آنچه اتفاق خواهد افتاد داشت؛ برای مثال مفاهیمی مانند بازده سرمایه‌گذاری در سرمایة انسانی در طول عمر یک نفر در نوشته‌های اقتصادی یا نوشته‌هایی درمورد آیندة خورشید، زمانی که برای همیشه خاموش می‌شود.
یا تولد دوقلوهای پالاسیوس، دقت تفکر دربارة ده یا بیست سال آینده برای او بیشتر شد. شاید این‌طور بگویید که این اطلاعات چه ارتباطی با صد سال دیگر دارد اما در همان راستا است. دلیل دوم متناهی بودن زندگی انسان است. با خود فکر می‌کنیم که پس از مرگ من، زمانی که من نیستم چه رخ خواهد داد؟ جهان به چه شکل خواهد بود؟ آیا فقر به صورتی که امروزه می‌شناسیم وجود دارد؟ آیا در آینده طبق گفتة استیون هاوکینگ بشر به دنبال برنامه‌ریزی برای هجرت به سیارة دیگری است؟ و سؤالاتی ازاین‌قبیل. در نهایت دلیل سوم مقالة جان مینارد کینز به اسم «احتمالات اقتصادی برای نوادگان ما» بود.
مقاله‌ای که در آن نویسنده به صد سال جلوتر می‌اندیشد. کینز پیش‌بینی‌هایی نیز کرده بود که برخی از آن‌ها کاملاً درست از کار درآمدند و برخی نیز به‌وضوح اشتباه بودند.
مجموعه‌ای از این سه عامل ایدة «جهان صد سال آینده چگونه خواهد بود؟» را برای پالاسیوس ایجاد کرد و ایدة نوشتن کتاب «صد سال دیگر» این‌گونه شکل گرفت. البته این سؤالی است که ذهن بسیاری از ما را نیز درگیر خود کرده است.
زمانی که صحبت از آینده می‌شود احتمالاً یاد فیلم‌هایی می‌افتیم که با جذابیت‌های بسیار تصویرهایی از آنچه به نظر آینده می‌آید را به نمایش گذاشته‌اند. شاید در به‌تصویرکشیدن آینده، فیلم‌سازان بهتر از اقتصاددانان عمل کرده‌اند و اقتصاددانان نمی‌توانند با آن‌ها رقابت کنند و همه قبول داریم در نمایش دادن آینده داستان‌نویسان از اقتصاددانان جذاب‌تر عمل کردند.
اما بگذارید از جنبه بصری بررسی نکنیم؛ برخی از اقتصاددانان از ابزار بهتری برای پیش‌بینی نسبت به فیلم‌سازان برخوردارند. البته که این ابزار عاری از خطا نیست اما آن‌ها بیشتر در مورد قوانین تعاملات انسانی می‌دانند و این قوانین را نسبت به دیگران با عمق بیشتر و شیوه‌های بهتری بازتاب داده‌اند. با اطمینان زیادی می‌توان گفت احتمال اینکه پیش‌بینی اقتصاددانان درست باشد، بیشتر است.
در نوشتن کتاب صد سال دیگر از نظریه و پیش‌بینی‌های علمی یازده اقتصاددان و دانشمند علوم سیاسی بهره گرفته شده است. اقتصاددانانی همچون دارون عجم اوغلو، آنگس دیتن، آویناش دیکسیت، ادوارد گلیزر، آندره ماس کولی و بسیاری دیگر. در این کتاب خطرات قرن آینده و مدیریت آن، پیشرفت جهانی، نمایی کلی از قرن آینده، وضعیت آیندة اقتصادی جهان و ثروت جهانی پیش‌بینی و بیان شده‌اند.
در فصل ابتدایی دارن عجم اوغلو اقتصاددان دانشگاه MIT، تأثیر اصلاحات نهادی بر روی رشد اقتصادی را موردبحث قرار دادند. به ترتیب در فصل‌های بعد آنگس دیتن، اقتصاددانی که جایزه‌ی نوبل را در کارنامه‌ی خود دارد، دستاوردهای بشر در کاهش نرخ مرگ‌ومیر نوزادان و افزایش میانگین طول عمر را بررسی می‌کند و چالش‌های این مسیر را بررسی می‌کند. علاوه‌برآن به کاستی‌های مربوط به برخی شاخص‌ها مانند تولید ناخالص داخلی نیز می‌پردازد.
در فصل سوم این کتاب آویناش دیکسیت رویکرد خلاقانه‌ای برای مواجهه با بی‌اطمینانی‌های مربوط به پیش‌بینی درمورد آینده را به کار می‌گیرد. او این نظریه را نیز مطرح کرده است که برای داشتن جهانی ایده‌آل، احتمالاً باید از یک بحران عظیم گذشت. ادوارد گلیزر نیز از رشد اقتصادی و ارتباط نهادها و کارآفرینان و فعالان اقتصادی می‌گوید.
در فصل‌های میانی و انتهایی کتاب از فقر در آینده، چالش‌های تأمین انرژی، تأثیر بد ناکارآمدی یک نظام سیاسی بر روی اقتصاد، بازار تخصیص، معاملاتی که شاید زمانی در آینده ممنوع شوند، آینده بازارهای مالی و در نهایت پدیدة گرم‌شدن زمین در این فصل‌ها موردبحث قرار گرفتند.
جمع‌بندی
خواندن کتاب صد سال دیگر برای کسانی که چندین قدم جلوتر از حال را می‌بینند بسیار مفید و جذاب خواهد بود. راهکارهای ارائه شده برای چالش‌ها شاید به طور مستقیم به ایران مربوط نمی‌شوند اما به ما در یافتن راهکارهای بومی و توسعه درونی بسیار کمک می‌کند.
منابع
- خوانساری، مسعود. صد سال دیگر و آینده اقتصاد جهان. کارآفرین، ۱۳۹۵.ص. ۹-۲۱
- پالاسیوس هوئرتا، ایگناسیو. صد سال دیگر و آینده اقتصاد جهان. کارآفرین، ۱۳۹۵.ص. ۲۱-۳۱
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.