پارک علم فناوری تربیت مدرس در گفتگوی ۱۸:۳۰

محمد حسن‌زاده، مدیر انتقال فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس در برنامه گفتگوی 18:30، با اشاره به پیشرفت خیره کننده دانشمندان ایرانی در تولید علم، تصریح کرد: کشور ما شیب صعودی بسیار سریعی را در عرصه پژوهش در سطح جهان تجربه کرده و بیشتر از سهمش در جمعیت جهانی، تولید علم کرده است. دکتر حسن‌زاده افزود: حدود 21 سال پیش یعنی در سال 1996 سهم ایران در تولید علم جهان حدود 0.07 درصد بود، اما 10 سال بعد یعنی در سال 2006 این رقم به حدود 0.5 درصد رسید و در سال 2011 ایران یک و نیم درصد از تولید علم در جهان را برعهده داشت. مدیر انتقال فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: این پیشرفت چشمگیر همچنان ادامه یافت و در سال 2017 ما با تولید 1.85 از علم جهان در جایگاه شانزدهم دنیا ایستادیم. وی تأکید کرد: این در حالی است که کشورهایی با بالای 17 درصد جمعیت جهان 5 تا 6 درصد تولید علم دارند و با تلاش پژوهشگران ما سهم ایران حتی از قدرت‌های مطرح جهانی نیز بیشتر است. حسن‌زاده رسیدن به چنین جایگاهی را کاری دشوار توصیف کرد و گفت: فرایند انتشار تولیدات علمی امری زمان‌بر و مستلزم عبور از داوری‌های بسیار سختگیرانه است و پژوهشگران ما با تلاش طاقت‌فرسا توانسته‌اند از آن‌ها عبور کنند. او ادامه داد: در عرصه دانش جهانی، نظام‌ها و ساختارهای مختلفی برای سنجش علم و پژوهش وجود دارد که در سطح ملی یا بین‌المللی مطرح است و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام از جمله آن‌هاست. حسن‌زاده افزود: این نظام‌ها بر اساس تعداد تولیدات علمی کشورها و نیز نسبت استناد به مقالات ارائه شده، کشورهای مختلف را رتبه‌بندی می‌کنند که بر اساس این معیارها ما جایگاه شانزدهم جهان را در سال 2017 کسب کردیم. وی اضافه کرد: در کنار پیشرفت‌های به‌دست آمده باید به این نکته مهم نیز توجه کنیم که ما ظرفیت و پتانسیل بسیار خوبی برای ارتقای این جایگاه داریم و می‌توانیم در آینده سهم بیشتری در تولید علم جهان داشته باشیم. حسن‌زاده گفت: اکنون بیش از 80 هزار عضو هیئت علمی و 4 میلیون دانشجو در 2700 دانشگاه کشور فعالیت می‌کنند که ظرفیت بالقوه خوبی برای ارتقای جایگاه علمی ایران در آینده به‌شمار می‌رود. وی افزود: البته ممکن است برخی از این دانشگاه‌ها و مراکز علمی به دلیل ماهیت خود، از جمله علمی و کاربردی بودن، در تولید علم مشارکت نداشته باشند اما 200 دانشگاه ما شرایطی دارند که می‌توانند پیشرفت علمی کشور در سال‌های آینده را تضمین کنند. حسن‌زاده تصریح کرد: البته تولید علم به خودی خود نیز ارزشمند است و نشان می‌دهد که نظام پژوهش یک کشور خوب کار می‌کند و هر مأموریت علمی و تحقیقاتی که به آن سپرده شود را به خوبی انجام می‌دهد اما در عین حال باید تلاش کرد که کیفیت پژوهش‌ها نیز بهبود یابد و هدفمند شود. وی کاربردی کردن و ترجمه علوم به فناوری را از ضروریت‌های عرصه علمی کشور دانست و گفت: کشورهایی که در مرزهای دانش حرکت می‌کنند همواره بودجه‌های خوبی برای علوم بنیادی اختصاص می‌دهند چون می‌دانند که این علوم در آینده می‌توانند توان رقابت آن‌ها را بیشتر کنند و جذب مغزهای کشورهای در حال توسعه نیز از همین رو انجام می‌شود.حسن‌زاده با تقسیم پژوهش‌ها به سه‌شاخه کلی کاربردی، بنیادی و توسعه‌ای تصریح کرد: در کشورما اغلب پژوهش‌ها کاربردی است و یکی از عمده دلایل آن موظف بودن نهادها و سازمان‌ها به اختصاص بخشی از بودجه به امر پژوهش است. وی ادامه داد:  پژوهش‌های کاربردی معمولا توسط شرکت‌ها و صنایع تعریف می‌شوند تا فعالیت‌های روزمره آن‌ها و حرکت در مسیر اهداف تجاری و اقتصادی‌شان را تسریع و مترقی کند.